🩺 สุขภาพตับ เป็นเรื่องสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เพราะตับเป็นอวัยวะหลักในการขจัดสารพิษและควบคุมสมดุลในร่างกาย แต่คุณรู้หรือไม่ว่า “ค่าตับ” หรือ Liver Function Test ที่ได้จากการตรวจสุขภาพสามารถบอกสถานะของตับคุณได้อย่างชัดเจน?
ในบทความนี้เราจะพาคุณมาทำความรู้จักกับ 3 ตัวเลขสำคัญ (AST, ALT, GGT) ซึ่งเป็นตัวชี้วัดการทำงานของตับ พร้อมคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญในการดูแลตับให้อยู่ในสภาวะที่แข็งแรง ✅
ค่าตับคืออะไร? ทำไมต้องตรวจ?
ค่าตับ (Liver Function Test) คือการตรวจเลือดเพื่อวัดระดับเอนไซม์และสารในเลือดที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของตับ โดยเฉพาะ 3 ตัวเลขหลักที่แพทย์ใช้ประเมิน ได้แก่ AST, ALT และ GGT ค่าตับเหล่านี้สามารถบ่งชี้ถึงภาวะตับอักเสบ การสะสมไขมันในตับ หรือแม้แต่ปัญหาจากการดื่มแอลกอฮอล์ 🍺
🛑 ตับไม่มีเส้นประสาท คุณจึงอาจไม่รู้ว่าตับของคุณกำลังมีปัญหาจนกระทั่งโรครุนแรงขึ้น
1. AST (Aspartate Aminotransferase)
AST เป็นเอนไซม์ที่พบในเซลล์ตับและกล้ามเนื้อ หากค่า AST สูงผิดปกติ อาจบ่งชี้ว่าตับหรือกล้ามเนื้อกำลังถูกทำลาย เช่น จากโรคตับอักเสบหรือตับแข็ง
- ค่า AST ปกติ: ไม่เกิน 40 U/L
- ค่า AST สูง: เกี่ยวข้องกับการบาดเจ็บของเซลล์ตับหรือกล้ามเนื้อ
✨ วิธีดูแลไม่ให้ค่า AST สูง:
- ❌ หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์
- 🥬 รับประทานอาหารที่ช่วยบำรุงตับ เช่น ผักใบเขียว ขมิ้นชัน และชาเขียว
2. ALT (Alanine Aminotransferase)
ALT เป็นเอนไซม์ที่พบมากที่สุดในเซลล์ตับ ค่า ALT ที่สูงขึ้นมักสะท้อนถึงการบาดเจ็บของตับโดยตรง เช่น ภาวะไขมันพอกตับ หรือการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ
- ค่า ALT ปกติ: ไม่เกิน 40 U/L
- ค่า ALT สูง: บ่งชี้ถึงความเสียหายที่เกิดขึ้นโดยตรงในเซลล์ตับ
✨ วิธีลดค่า ALT:
- 🍟 ลดการบริโภคอาหารมันและของทอด
- 💧 ดื่มน้ำเปล่าสะอาดอย่างน้อย 8 แก้วต่อวัน
3. GGT (Gamma-Glutamyl Transferase)
GGT เป็นเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของระบบทางเดินน้ำดีและการเผาผลาญสารพิษ หากค่า GGT สูง อาจเกี่ยวข้องกับการดื่มแอลกอฮอล์หรือการสะสมสารพิษในตับ
- ค่า GGT ปกติ: ไม่เกิน 50 U/L
- ค่า GGT สูง: มักเกิดจากการอักเสบในตับหรือผลกระทบจากสารพิษ
✨ วิธีลดค่า GGT:
- 🛑 ลดหรือหยุดการดื่มแอลกอฮอล์
- 🍊 เพิ่มอาหารที่ช่วยฟื้นฟูเซลล์ตับ เช่น น้ำมันปลา ธัญพืช และผลไม้ที่มีวิตามินซี
⚠️ สัญญาณเตือนว่าตับของคุณอาจมีปัญหา
หากคุณมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบตรวจสุขภาพตับทันที:
- 🤕 อาการแน่นท้องหรือจุกเสียดบริเวณใต้ชายโครงขวา
- 😩 เหนื่อยง่ายโดยไม่มีสาเหตุ
- 🟡 ผิวเหลืองหรือตาเหลือง
วิธีดูแลสุขภาพตับให้แข็งแรงในระยะยาว
- 📋 ตรวจสุขภาพเป็นประจำ: ตรวจค่าตับ AST, ALT และ GGT อย่างน้อยปีละครั้ง
- 🥗 รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพตับ: เลือกผักผลไม้ที่มีไฟเบอร์สูง เช่น แอปเปิล ส้ม และบรอกโคลี
- 🛡️ หลีกเลี่ยงสารพิษ: หลีกเลี่ยงการใช้ยาเกินความจำเป็น และลดการสัมผัสสารเคมีในชีวิตประจำวัน
สรุป: ค่าตับ 3 ตัวนี้คือตัวชี้วัดสุขภาพที่สำคัญ
ค่าตับ AST, ALT และ GGT ไม่ใช่แค่ตัวเลข แต่เป็นดัชนีที่สะท้อนถึงการทำงานของตับอย่างแท้จริง หากตัวเลขเหล่านี้อยู่ในเกณฑ์ปกติ คุณสามารถมั่นใจในสุขภาพของตับได้ แต่หากพบความผิดปกติ อย่ารอช้า! รีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสม
💪 ดูแลตับของคุณตั้งแต่วันนี้! แล้วอย่าลืมแชร์บทความนี้ให้คนที่คุณรัก เพื่อสุขภาพที่ดีไปด้วยกัน ❤️
